به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «کانون سبحان»، آیینها و سنتهای ملی همواره نقش مهمی در حفظ هویت فرهنگی و تقویت پیوندهای اجتماعی در میان جوامع ایفا کردهاند. در میان این آیینها، شب یلدا بهعنوان یکی ازکهنترین جشنهای ایرانی، جایگاهی ویژه در فرهنگ و باورهای مردم ایران دارد. این شب که مصادف با بلندترین شب سال و آغاز فصل زمستان است، فرصتی برای گردهمایی خانوادهها، تکریم بزرگان و زنده نگهداشتن سنتهایی است که ریشه در تاریخ و تمدن ایرانزمین دارد.
استان لرستان، با پیشینهای غنی از فرهنگ، آداب و رسوم بومی، هر ساله شب یلدا را با شور و حال خاصی گرامی میدارد. مردم این دیار با پایبندی به سنتهای نیاکان خود، نشان میدهند که آیینهای ملی همچنان در متن زندگی اجتماعی آنان جریان دارد و نسل به نسل منتقل میشود.
شب یلدا، بلندترین شب سال، به عنوان یکی از مهمترین جشنهای ملی و فرهنگی ایرانیان، در آخرین شب پائیز با شور و شوقی فراوان در استان لرستان، همزمان با سراسر کشور برگزار میشود . مردم این دیار با احترام به سنتها و آداب کهن خود، دور هم جمع شده تا شب را با شادی و نشاط در کنار خانواده و دوستان سپری کنند. این آیین به خوبی نمادی از همبستگی و همگرایی مردم لرستان بوده و مهر و محبت خانوادهها را در این شب به نمایش میگذارد.
در شب یلدا، خانههای لرستان رنگ و بویی متفاوت به خود میگیرد. فضای گرم خانوادگی، گفتوگوهای صمیمانه و خاطرهسازی، از مهمترین ویژگیهای این شب است که باعث میشود فاصلههای عاطفی کاهش یافته و روابط خانوادگی مستحکمتر شود.
در این مراسم، سفرههای رنگارنگ شب یلدا با میوهها و تنقلات مختلف تزئین میشود. هندوانه و انار، دو میوه نمادین این شب، در هر خانهای حضور داشته و به هر سفره روح و زندگی میدهند.
این میوهها در فرهنگ ایرانی نماد سلامت، برکت و تداوم زندگی هستند و حضور آنها بر سر سفره یلدا، پیوندی میان باورهای کهن و زندگی امروز ایجاد میکند.
در این راستا، فائزه عزیزی یکی از شرکتکنندگان این مراسم، با ابراز شور و شوق گفت: هر سال منتظر شب یلدا هستم. این شب فرصتی است برای گردهمایی و ایجاد خاطرات شیرین، برای ما و نسلهای آینده.
وی همچنین افزود: دور هم بودن در این شب حس خوب خانواده و دوستی را دو چندان میکند.
این گفتهها نشاندهنده جایگاه عاطفی شب یلدا در میان خانوادههاست؛ شبی که فراتر از یک جشن، بهانهای برای تقویت روابط انسانی و انتقال ارزشهای اخلاقی است.
مردم لرستان در کنار تزیین سفره، به خواندن اشعار و داستانهای کهن نیز میردازند. داستانگویی، یکی از آداب و رسوم ویژه این شب است که نسل به نسل منتقل میشود.
داستانها و اشعار محلی، نقش مهمی در حفظ فرهنگ شفاهی لرستان دارند و شب یلدا فرصتی مناسب برای بازگو کردن این روایتهاست؛ روایتهایی که هویت فرهنگی منطقه را زنده نگه میدارند.
علاوه بر آداب خانوادگی، در برخی نقاط لرستان، برنامههای فرهنگی و هنری متنوعی به مناسبت شب یلدا برگزار میشود. گروههای موسیقی محلی با نواختن سازهای سنتی، فضایی شاداب و نشاطآور ایجاد میکنند. سبحان امرایی، یکی از هنرمندان محلی، در این رابطه گفت: موسیقی جزئی از هویت ماست. در شب یلدا، این موسیقیها یادآور زیباییها و غنای فرهنگ ما هستند و همگان را به شوق و شادی دعوت میکنند.
اجرای موسیقی محلی، علاوه بر ایجاد نشاط اجتماعی، به معرفی ظرفیتهای فرهنگی لرستان کمک میکند و نقش مهمی در جذب نسل جوان به فرهنگ بومی دارد.
در میان انواع برنامههایی که به مناسبت شب یلدا برگزار میشود، برخی مناطق به برگزاری مسابقات سنتی و بازیهای محلی میپردازند. این حضور پررنگ از جوانان و نوجوانان لرستانی در این مسابقات نشاندهنده تعهد آنها به فرهنگ و آداب و رسوم خود میباشد.
بازیها و مسابقات شب یلدا نه تنها ما را سرگرم میکند، بلکه به ما کمک میکند تا گامی به سمت وحدت و همدلی برداریم.
این برنامهها زمینهساز مشارکت اجتماعی و تعامل سازنده میان نسلهاست.
عزت جعفری، ضمن تبریک و تهنیت به مردم شهرستان، در خصوص برگزاری شب یلدا، ابراز داشت: شب یلدا نمادی از همبستگی و اتحاد میان خانوادهها و جامعه است. این جشن با نشانههای فرهنگی غنی خود، باید الهامبخش جوانان باشد تا به اصالتهای فرهنگی خود احترام بگذارند و آن را در جامعه ترویج دهند.
وی همچنین به اهمیت برگزاری این آیینها در تقویت روحیه همبستگی و همدلی اشاره کرد و افزود: با برگزاری مراسمهای مستمر و با کیفیت، به حفظ فرهنگ غنی ایرانی کمک خواهیم کرد. شب یلدا فرصتی است برای تجدید میثاق با تاریخ و هویت خود.
رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی کوهدشت تصریح کرد: ما در اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی تلاش میکنیم تا با برنامهریزی و همکاری با نهادهای فرهنگی و هنری، جشنهایی را برای مردم برگزار کنیم که نه تنها محتوای سرگرمکننده بلکه آموزنده نیز داشته باشد. اهمیت شب یلدا به عنوان یک نماد فرهنگی باید در راستای معرفی و تقویت فرهنگ عامه ما ادامه یابد.
در ادامه، نگاه تاریخی به این آیین کهن نیز مورد توجه مسئولان فرهنگی قرار گرفت.
نادر نوریان در این باره اظهار داشت: قدمت شب یلدا به دوران پیش از آئین زرشت بازمیگردد و این شب به عنوان نمائ همدلی با اوام و استقبال از فصل سر، با شکوه و عظمت خاصی گرامی داشته میشود.
وی بیان کرد: در مناطق زاگرس نشین، شب یلدا ارزش زیادی دارد و به عنوان عید نوروز شناخته میشود. این شب به ویژه به عنوان شب زایش یک بانو در نظر گرفته میشود؛ زیا زن در فرهنگ زاگرس نماد برکت و حیات است.
مسئول میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کوهدشت اشاره کرد: از جمله سرگرمی های مهم این شب میتوان به فال چل سرو اشاره کرد که در آن هر فرد با سنجش چهلمین مهره تسبیح خود با شعری محلی، اقبال خود را پیش بینی میکند. برگزاری این مراسمها نشان دهنده اهمیت شب یلدا یا همان شب چله، در ایجاد پیوند های اجتماعی و فرهنگی میان اقوام و همچنین تقویت ارزش های سنتی است.
در مجموع، برگزاری آیینهای شب یلدا در لرستان، جلوهای روشن از پیوند سنت و زندگی مدرن است.
برگزاری برنامهها و آیینهای شب یلدا نه تنها شادابی به جامعه میآورد، بلکه به تقویت فرهنگ بومی و هویت اجتماعی کمک میکند. مردم لرستان در این شب، با برگزاری مختلف و البته رعایت آداب و رسوم، نشان میدهند که چگونه میتوانند با حفظ و ترویج فرهنگ خود، پیوندهای اجتماعی و خانوادگی را مستحکمتر کنند.
در این شب، فرهنگ و هویت لرستان به وضوح نمایان است و مردم با خوشحالی و عشق به یکدیگر، یاد شب یلدا را در دلها زنده نگه میدارند. شب یلدا در لرستان، جشنی است که علاوه بر شادی، همدلی و عشق را نیز به ارمغان میآورد و نشان میدهد که در دل این سرزمین، فرهنگ و تاریخ گرانبهایی نهفته است که باید پاس داشته و منتقل شود.
انتهای خبر/
